fbpx
laptop i owoce

Zmiana nawyków żywieniowych – jak to zrobić na stałe?

Zmiana nawyków żywieniowych to proces długotrwały który, aby przyniósł zamierzone efekty powinien być wprowadzany systematycznie. Dobrze jest mieć odpowiedni plan działania. Przeczytaj do końca, a dowiesz się, że jest to łatwiejsze niż myślisz.

Na początku powinniśmy wykonać analizę naszego obecnego stylu życia oraz nawyków żywieniowych. Najlepiej wypisać je i zastanowić się które z nich doprowadziły nas do obecnej sytuacji, np. nadwagi, wysokiego poziomu cholesterolu ogólnego czy podwyższonego poziomu glukozy na czczo. Taki początek pomoże nam w dalszym planowaniu naszych działań. W taki sposób identyfikujemy główne nawyki nad którymi chcemy pracować, dobierając odpowiednio nasze możliwości oraz zasoby.

Metoda małych kroków

To podejście, do tematu które znacznie częściej skutkuje osiągnięciem na stałe wymarzonego celu i jest znacznie skuteczniejsza od metody „wszystko albo nic”. Dlaczego tak się dzieje?

Wbrew pozorom wprowadzenie kilku dużych zmian do swojego życia na raz, zamiast nas zmotywować do działania, może doprowadzić do zniechęcenia. Ponieważ chcemy szybko zobaczyć efekty naszego wysiłku, często narzucamy siebie zbyt dużą presję poprzez duże restrykcje żywieniowe np. diety 1000kcal, wykluczenie z diety pieczywa/mięsa/nabiału, itp. Takie postępowanie może doprowadzić do niekorzystnych relacji z jedzeniem, oraz zniszczyć naszą chęć zmiany.

Pamiętajmy, że jeśli chcemy zmienić swój nawyk, powinniśmy działać systematycznie, powtarzając nasz nowy nawyk by po jakimś czasie „wszedł nam w krew”. Zmiana wymaga czasu, zaangażowania, uważności, a także cierpliwości.

Dlatego metoda małych kroków swoją skuteczność zawdzięcza stopniowemu dążeniu do wyznaczonego celu. Każdy duży cel dzielimy na kilka mniejszych, realnych i prostszych do zrealizowania zadań, w określonych ramach czasowych oraz łatwych do zmierzenia. Wtedy w przejrzysty sposób jesteśmy w stanie kontrolować, czy realizujemy nasze cele lub z czym jeszcze potrzebujemy się zmierzyć lub widzimy jakiej pomocy potrzebujemy.

 

 

kobieta wchodząca po schodach

Nie czekaj do poniedziałku

Pamiętajmy, by nie odkładać chęci wprowadzenia zmian na jakiś bardzo konkretny moment. Nie musimy czekać do poniedziałku, nowego roku czy początku miesiąca.

Dlaczego tak często postępujemy?

Jest to jedna z rzeczy, która jest zakorzeniona w naszej psychice, by poczekać na „nowe” bo wtedy będzie łatwiej. Tak naprawdę każdy dzień może być dla nas „poniedziałkiem” i dobrym momentem na start. Jedyne o czym musimy pamiętać, to być pewnym, że jesteśmy gotowi na zmiany jakie chcemy wprowadzić. Nie podejmujmy takich prób w momencie, który nie będzie sprzyjający np. w czasie zaplanowanego remontu, podczas zmiany pracy, gdy wyjeżdżamy na urlop…

Zwykle w takich momentach bardziej skupiamy się na otoczeniu niż samorealizacji, co może powodować spadek motywacji i energii dla naszych żywieniowych celów i ich zaniechanie. Jeśli zbyt często podejmujemy cele niedostosowane do naszych możliwości oraz zbyt „przeładowane”, to w konsekwencji możemy doprowadzić do niechęci by wprowadzać jakiekolwiek zmiany oraz pojawienia się przekonania, że zmiany są niemożliwe do osiągnięcia.

 

To kiedy jest najlepszy czas by zacząć?

Na samym początku, gdy jeszcze nie dostrzegamy konieczności zmiany często wykazujemy opór i niechęć by je wprowadzać. Może być to skutek np. braku wiary we własne siły i w to, że jesteśmy w stanie coś osiągnąć lub też wiarą w przekonania, które nas blokują np.: zdrowa dieta to wyrzeczenia, drogie i wyszukane produkty. Wtedy warto zastanowić się rzeczywiście jest to prawda. Pomocna może być rozmowa ze specjalistą, który odpowie na nasze pytania oraz wskaże możliwą ścieżkę postępowania.

Kiedy już wiemy z czym musimy się zmierzyć, warto stworzyć plan. Pamiętajmy by nasze główne duże cele podzielić na mniejsze łatwiejsze w realizacji. Takie podejście do tematu wprowadzania nowych nawyków nie przytłoczy nas.

Np. Problem: Jem zbyt dużo słodyczy – Cel: Chcę ograniczyć jedzenie słodyczy

Cele, które pomogą mi to osiągnąć: analiza mojej diety, wprowadzenie zbilansowanych posiłków o odpowiednich wartościach odżywczych, pilnowanie godzin posiłków, dodanie do jadłospisu 5 porcji warzyw, rezygnacja z żywności wysokoprzetworzonej

Oczywiście kiedy wcielamy nasz plan w życie pamiętajmy by nie działać 0/1 i nie poddawajmy się w razie wystąpienia przeciwności. Warto pamiętać o nagradzaniu siebie po dobrze wykonanym zadaniu. Czyli jeśli założymy w naszym planie ograniczenia jedzenia słodyczy, że pilnujemy godzin posiłków i nie omijamy ich – uda się nam to osiągnąć i w naszym tygodniowym podsumowaniu zaznaczamy „wykonane” to tu już mamy określoną nagrodę.

Jednak bardzo ważne jest to by nagrodą nie było jedzenie, jest tyle innych wspaniałych rzeczy np. kosmetyki, ubranie, wyjazd na weekend… bo pamiętajmy że nagroda powinna być odpowiednio dobrana do wykonanego zadania. Taki system skutecznie podtrzymuje naszą motywację i chęć działania i dalszego dążenia do zmian.

 

Planuj z głową

Podchodząc do planowania, zanim zaczniesz wpisywać swoje plany do realizacji, zastanów się nad tym, ile czasu możesz poświęcić, czy masz wystarczające umiejętności/wiedzę, czy możesz liczyć na wsparcie.

Jak to rozumieć? Chcemy jeść zbilansowane zdrowe posiłki, zastanówmy się więc:

  • Ile czasu każdego dnia możemy poświęcić na przygotowanie posiłków?
  • Jakie czynności w kuchni nie sprawiają nam problemu?
  • Co możemy przygotować w momencie ograniczonego czasu?.
  • Czy są produkty które można przygotować w większej ilości na kilka posiłków?
  • Czy przygotowywać posiłki na 2 dni np. obiad

Pamiętajmy by kontrolować nasze potrzeby i uczucia oraz reagować na zmiany.

 

Cele SMART

W naszym planie zmiany nawyków żywieniowych nie powinno być kilku dużych celów, raczej jeden czy dwa duże, realne w realizacji i atrakcyjne dla nas, ale składające się z małych. Tak by metodą małych kroków osiągnąć wymarzone efekty.

SMART?

  • Sprecyzowany (Specific) – schudnę 10kg w ciągu 4 miesięcy
  • Mierzalny (Measurable) – co tydzień będę kontrolować swoje obwody, a co 2 tygodnie wykonywać analizę składu ciała. W ten sposób na bieżąco mogę monitorować postępy i reagować, jeśli będzie to konieczne
  • Osiągalny (Achievable) – ograniczam jedzenie słodyczy, wprowadzam zbilansowaną dietę redukcyjną (np. ułożona przed dietetyka), zwiększam aktywność fizyczną spontaniczną robię minimum 8000 kroków dziennie (spacer 40 minut) i wprowadzam 2-3 treningi biegowe w tygodniu. Cel osiągalny
  • Realny (Realistic) – zwiększenie aktywności fizycznej i zdrowsza dieta wpłyną pozytywnie na zdrowie i ogólne dobre samopoczucie oraz wspomogą nasz główny cel
  • Określony w czasie (Time-bound) – 4 miesięcy to czas jaki przewidujemy na realizacje naszego celu

W tak prowadzonym planie nasze duże cele nie wydają się już tak przytłaczające. Tu możesz pobrać kartę wprowadzania nawyków. 

konsultacja dietetyczna

Wsparcie

By wprowadzane zmiany były dla nas korzystne, oraz nie prowadziły do powstania niedoborów witamin czy minerałów, warto jest wybrać się na konsultację do dietetyka. W trakcie konsultacji omawiamy styl życia i odżywiania, napotykane trudności na drodze zmiany nawyków, ustalamy sposoby realizacji celów. Regularne spotkania z dietetykiem mogą być wsparciem i dodatkową motywacją w procesie zmiany stylu życia. 

Zachęcam do zapoznania się z ofertą poradni Zdrowo do celu.